Yeni Yıl Hedefleri Neden Hayata Geçemez?

Yaklaşık 4000 yıl önce, ilk yılbaşı kutlamaları Babilliler tarafından 12 gün süren şenliklerle yapılırdı. Bu şenliklerde yeni krallar seçilir ya da Babilliler mevcut krallara sadakatlerini yeniden dile getirirlerdi. Bunun yanında, tanrılara borçlarını ödeyeceklerinin ve ödünç aldıkları nesneleri geri vereceklerinin sözlerini verirlerdi. Eğer sözlerini yerine getirmezlerse, tanrıların gözünden düşeceklerine inanırlardı. Babillilerin bu geleneği, insanların kendilerine yeni yıl hedefleri koymalarının başlangıcı olarak kabul ediliyor.

Benzer bir uygulama Antik Roma’da da gerçekleştiriliyordu. Yeniliklerin öncüsü olarak bilinen Jül Sezar, yeni yılın başlangıcını iki ayrı yüze sahip Roma tanrısı Janus için 1 Ocak olarak belirlemiş. Janus’un yüzlerinden birinin geçmişe, diğerinin de geleceğe baktığına inanılır, bu tanrıya adaklar adanır ve gelecek yıl için daha iyi davranışlar sergileyeceklerinin sözü verilirdi.

Günümüzde ise yeni yıl hedeflerimizi belirlerken tanrılara dualar etmek veya adaklar adamak yerine, kendimize söz veriyoruz. Yaygın olarak belirlenen yeni yıl hedeflerini şunlar oluşturuyor: Daha fazla egzersiz yapmak, daha sağlıklı beslenmek, kilo vermek, aile ve arkadaşlarla daha çok vakit geçirmek, daha hesaplı yaşamak, sosyal medyada daha az vakit geçirmek, iş stresini azaltmak ve sigarayı bırakmak¹. Yani hedeflerimizi çoğunlukla kişisel gelişimimize dair amaçlarımız oluşturuyor. Ancak bunları gerçekleştirmede hiç iyi değiliz. Bir çalışmaya göre, Amerikalı yetişkinlerin %45’inin her sene yeni yıl hedeflerini yazdığı, ancak sadece %8’inin bu hedeflere ulaşabildiği görülmüş². Yeni yıl hedeflerimize ulaşmak neden bu kadar zor? Neden amaçlarımıza ulaşamıyoruz?

Bu içerik, yeni yıl hedefleri belirlemek, geçmişte hedeflerini gerçekleştirmeye çalışırken nerelerde hata yaptığını görmek, yeni hedeflerine nasıl ulaşacağı konusunda bir şeyler öğrenmek, 2023 yılını dönüm noktası haline getirmek isteyen herkes için. Keyifli okumalar!

Nedir Bu Yeni Yıl Hedefleri?

Yeni yıl hedefleri, yeni yılın başlamasıyla kendimize “temiz bir sayfa” açması ve olmak istediğimiz kişiye dönüşebilmek için bize ihtiyacımız olan motivasyonu vermesiyle bilinir. Genellikle, bırakmak ya da yok etmek istediğimiz alışkanlıkları yazar, günlük rutinimizi bu alışkanlıklar doğrultusunda yeniden planlarız. 

Yeni Yıldan Beklentiler: Hayal mi, Hayal Kırıklığı mı?

Planlanan yeni yıl hedeflerinin birçoğu henüz ocak ayı bitmeden bırakılıyor. Peki neden kendimizi her yıl bile bile başarısızlığa sürüklüyoruz? Cevap basit, yeni başlangıçların bize mucize getireceğine hala inanıyoruz. Pazartesilerin, yılbaşlarının daha önce kontrol edemediğimiz ve başaramadığımız şeyleri gerçekleştirmek için bize uygun ortamı büyülü bir şekilde sunacağını, hatta bir şeyleri yapma gücünü verebileceğine inanıyoruz. Bu tabii ki mümkün olmuyor, çünkü 1 ocak her ne kadar bir şeyler vaat ediyor gibi görünse de aslında bir tarihten başka bir şey değil.

Seneler, haftalar değişiyor ama biz aynı kalıyoruz. Hatta hedeflerimiz bile aynı kalıyor, çünkü aynı hedeflerde başarısız olmaya maalesef devam ediyoruz. Bunun yanında, sadece amaçlarımızı listelemek bile bize tatmin olma duygusunu sağlıyor. Hedeflediğimiz konuda çabalamasak bile sadece oraya ulaşmayı hayal etmek bile bize yetiyor. Zaten önceki seneyi düşünüp yapamadığımız ya da yapmayı istemediğimiz, ancak gerekli gördüğümüz noktaları listelemiş oluyoruz. Kısacası, kendimizi geliştirilebilir gördüğümüz bu noktalarda uğraşmak yerine yeni yılın sihirli değneğinin dokunuşunu beklemek kolayımıza geliyor. Başaramadığımızda da “Zaten daha önce de başaramamıştım,” ya da “Diğer insanlar da yeni yıl hedeflerini gerçekleştirmede başarısız oluyor,” diyerek daha iyi hissetmeye çalışıyoruz. 

Yeni Yıla Başarısızlıkla Başlamak

İstatistiklerden de gördüğümüz üzere, yeni yıl hedefleri çoğu insan için bir nevi hüsranla sonuçlanıyor. Heyecanla hazırladığımız listemizdeki hedeflerimize ulaşma yolunda bir şeyleri hatalı ya da eksik yapıp seneye başlar başlamaz bir hayal kırıklığı yaşamak elbette ideal değil. “Yeni yıl nasıl başlarsa öyle devam eder” inanışının gerçek olduğunu düşünmüyoruz. Yeni yılın tabii ki de böyle olağanüstü bir gücü yok, fakat doğruluk payının da var olabileceğini aklımızdan çıkarmamak gerek. “Nasıl olur da böyle batıl bir inanç gerçek olabilir?” dediğinizi duyar gibiyiz. Açıklamak gerekirse, insanlar yeni yıl hedeflerini gerçekleştirmede başarısız olduklarında tüm sene başarısız olacaklarını hissediyorlar, bu yüzden ilk denemelerinde neyin yanlış gittiğini gözden geçirmeye ve hedeflerini yeniden düzenlemeye ihtiyaç duymuyorlar, sonucunda da amaçlara ulaşabilme ihtimallerini düşürüyor, bu kısır döngünün içinde kayboluyorlar. Buna, kendini gerçekleştiren kehanet de diyebiliriz. “Senede bir gelen o fırsat kaçınca elden ne gelir ki? Seneye bakarız artık,” düşüncesiyle koskoca bir sene çöp olabiliyor, yeniden başarısız olma korkusuyla bir daha denemeye adım atamayabiliyoruz. 

Yeni Yıl Hedeflerini Neden Sürdüremiyoruz?

Yeni yılın bize getirecekleri konusunda bu kadar heyecanlıyken, değişmeye bu kadar hevesliyken neden başarısızlık? Amaçlarımıza neden ulaşamıyoruz? Bunun sebeplerini kabaca sıralamak gerekirse: 

“Ya Hep, Ya Hiç” İnancı

Yeni yıl hedefleri, genellikle, düşüncede “ya hep, ya hiç” bakış açısını güçlendiriyor. Başarı; ya tam anlamıyla bir zafer, ya da tam fiyasko olarak ölçülüyor.

Bunun gibi, “ya hep, ya hiç” anlayışıyla konulan hedeflerin sorunu, en küçük hataya bile yer vermemeleri. İşler bir kez raydan çıktığında, cesaretinizin kırılması ve tamamen vazgeçmeniz çok kolay. Birçok insanın Şubat gelmeden hedeflerinden vazgeçmelerinin en büyük sebeplerinden bir tanesi de bu.

“Ya hep, ya hiç” anlayışı, kendini sabote etmekten kaynaklanıyor olabilir. Fark etmeden de olsa, bir çoğumuz başarıyı hak etmediğimizi düşünüyoruz. Bu da, bilinçsiz bir şekilde hedeflerimize ulaşmayı zorlaştıracak davranışlarda bulunarak kendimizle bir savaşta olduğumuz anlamına geliyor. Bu davranışlar erteleme davranışı, “imposter sendromu” yaşamak, sınırlarımızı belirlemekte ve bunu koruyabilmekte güçlük çekmek gibi şeyler olabilir.

Aşırı Hırs Sahibi Olmak

Yeni yılın getirdiği heyecanla, kendimize aşırı hırslı olduğumuz ve şu anki gerçekliğimizi pek yansıtmayan hedefler koymamız da olağan. Bir senede tüm borçlarınızdan kurtulmaya karar vermek kulağa hoş gelebilir. Peki ya bu kararı uygulamanız halinde mevcut kiranızı bile ödeyemeyecekseniz? Mevcut gerçekliğinizden çok uzak hedefler koymak, bize başarısız olmanın biletini kesiyor. 

Yeterince Spesifik Olmamak

Bazen yeni yıl hedeflerimiz, olması gerektiğinden daha geniş kapsamda olduğu için başarısızlığa uğruyor. “Daha çok oku,”, “daha sağlıklı beslen,” ve “daha çok para biriktir” gibi amaçlar spesifik olmayan hedeflere birer örnek. Böyle hedeflere sahip olmak, şu sebeplerden dolayı sorunludur:

• Davranışa dökülemezler. Amacınıza ulaşmak için tam olarak ne yapmanız gerektiğini bilmeniz zordur. 
• Ölçülmeleri kolay değildir. Sınırları iyi çizilmiş bir bitiş noktası olmadığından başarının mental aşamalarını belirlemek zordur.
• Sizi yeterince sorumlu tutamazlar. Eğer bir amaç çok belirsizse, uygulamaya dökülebilecek, gerçek bir hedef olarak görünmek yerine, çok istekli olduğunuz bir şey olarak kalabilir. Odaklanabileceğiniz bir hedefiniz olmadığında, ona ulaşmak için sorumluluğunuz da yoktur.

Hedeflere Odaklanmak mı Yoksa Alışkanlık Kazanmak mı?

Yeni yıl hedefleri çoğunlukla başarısızlıkla sonuçlanır, çünkü hedef yaklaşımları süreç odaklı olması gerekirken sonuç odaklı olarak belirlenir. Sonuç odaklı hedefler genellikle tek bir hedefe ulaşmanın peşindedir ve dar bir odağa sahiptir, süreç odaklı hedefler ise sonuca ulaşma aşamasında birden fazla sağlıklı alışkanlık geliştirerek sonuca varır ve bazen istenen sonucu bile aşabilir. Sonuç odaklı bir bakış açısı bazıları için motive edici olabilir ama diğerleri için de fazla siyah-beyaz olabilir. Hedefinize doğru büyük bir ilerleme kaydetmiş olsanız bile hedefi %100 tamamlamadığınız için teknik olarak “başarısız” sayılmış olursunuz. Alışkanlıklar ise hedefe odaklanmak yerine yolculuğa odaklanır.

Hedeflerinizin yaşamınız ile uyuşmaması: Birçok yeni yıl hedefinin başarısız olmasının diğer sebebi, hedeflerin daha çok kim olduğumuza değil de ne istediğimizi düşünmemize bağlı olmasıdır. Örnek vermek gerekirse, bu sene işinizde terfi almak için kararlısınız. Bu hedef kağıt üzerinde harika görünebilir ama şu anki çalıştığınız sektörde veya işinizde mutlu değilseniz hiç de harika olmaz. Terfi almak işinizi daha katlanılabilir kılacak gibi gözükebilir ama gerçeklikte, kendi ilgi alanlarınızın içinde olan yeni bir işi hedeflemek daha iyi olabilir. Yaşam tarzınız ve hayattan neler beklediğiniz de yeni yıl hedeflerinize bağlı kalıp kalmayacağınız konusunda büyük bir rol oynuyor.

Hedeflerinize giden yolda alışkanlıklar ne kadar önemli? Yeni yıl hedeflerinin devam ettirilme sürecini ölçen bir çalışmada hedeflere ulaşmayı etkileyen bazı faktörler tespit edilmiş. Başarılı olan grup, kontrol mekanizmasına daha çok başvuruyor, iradelerini daha iyi koruyabiliyor ve kendilerine ödül veriyormuş. Başarısız grupta ise kendini suçlama ve hüsnükuruntu, yani başarmanın hayalini kurma ancak bir aksiyon almama daha çok görülmüş.

İşe yarayan diğer faktörler, kişinin kendisini düzenli olarak davranışa koşullandırması, beklenmedik olayların iyi yönetimi ve çalışmanın içinde bulunmanın getirdiği bir durum olan farklı aralıklarla kontrol edilmek olmuş.³

Başka bir araştırma ise alışkanlık oluşumunu ele almış. Bu araştırmanın bulguları ise şu şekilde: Tekrarlı davranışın zamanla otomatikleştiği, daha az efora ihtiyaç duyduğu görülmüş. Ancak bu süreç her zaman sandığımız gibi işlemeyebilir. Yeterince tekrar edildiğinde alışkanlıkların oluşumu lineer bir yükselişten ziyade, asimptotik bir yol izliyor. Peki bu ne demek? İstenen alışkanlıkları yerleştirmeye çalışırken başlangıçtan sona kadar aynı hızda ilerlemek yerine, bir eşiği geçene kadar az gelişim gösteriyoruz, ancak o noktayı geçtikten sonra gelişim ivme kazanıyor. Katılımcıların bu eşiği geçmeleri ortalama 66 günü bulmuş ama bu herkes için bu sürede olacak demek değil. Bazı katılımcıların eşiği geçme süreleri 18 gün iken, bazılarınınki 254 günü bulmuş. Aynı çalışmaya göre davranışların kompleks olup olmaması da önemli. Düzenli egzersiz gibi yeme alışkanlıklarını değiştirmeye nazaran daha zor olan davranışların yerleşme süreleri de daha uzun oluyor. Ayrıca iyi haber, bu çalışmada davranışın yerleşme sürecindeki ufak aksaklıkların süreci genel olarak etkilemediği tespit edilmiş.⁴

Hedefe Doğru Küçük Adımlar Atmak

Reddit kullanıcısı Mike, yeni yıl hedeflerini her ay sadece bir hedefe odaklanarak nasıl gerçekleştirdiğini anlatıyor:

1- Geçmiş Deneyimleri

“2014 yılında, duvara toslamıştım. Hayatım momentumunu kaybediyordu, ebeveynlerimin tavsiye ettiği şeyleri yapıyor, arkadaşlarımın yaptıklarını takip ediyordum. Ortaokul, lise ve üniversite döneminde oldukça meşgul ve planlı bir hayatım vardı. Mezun olduktan ve istemediğim bir kariyere başladıktan sonra düşünmeye fırsatım oldu.

Sonrasında, her şeyden kaçıp kız arkadaşımla ülkenin öbür ucuna taşındık. Yeterli bir planımız ya da desteğimiz olmadan, biriktirdiğimiz bir miktar parayla taşındığımız bu yeni şehirde bir işletme kurmak istiyorduk ancak sahip olduğumuz motivasyonla bir şeyler yapmamız gerekirken her şey kontrolden çıkmaya başladı.

2015 yılı geldiğinde hiç param kalmamıştı, serbest çalışmalarımla ancak geçinebiliyordum ve borca giriyordum. Hiç yeni arkadaşım yoktu ve eskilerle de pek görüşmüyordum. Düzensiz bir şekilde alkol tüketiyor, video oyunlarını kaçış olarak görüyordum. Egzersiz yapmayı, iş aramayı ve kendime bakmayı tamamen bırakmıştım, sağlıksız besleniyordum. Bunun sonucunda bir anksiyete ilacı kullanmaya başladım ve kısa bir sürede bu ilaca bağımlı oldum.

Kendime kazdığım bu çukurdan çıkmam gerektiğini biliyordum ve ara ara “Bugün her şeyi düzelteceğim! Harika bir gün geçireceğim ve bunu devam ettireceğim! Bugün ne kadar çok iş yaptım!” gibi motivasyon patlamaları yaşıyordum ancak bir sonraki gün başa dönüyordum.

Bu motivasyon patlamaları sürdürülebilir değildi ve beni hiçbir yere götürmüyordu. Her seferinde yeni yıl hedeflerimi listeleyip başarısızlığa sürüklendiğimi hissediyordum. Kendime karşı acımasızdım ve öz sevgiye ihtiyacım olduğuna karar verdim. Bunun gerçekleşmesi için de sadece bir şeyde bile olsa, başarılı olmalıydım. Tam da o zaman, kendim için hiçbir sorumluluk almadığımı anladım. Evrenden başarı istiyor ama asla düzenli bir efor harcamıyordum ve bunu anladığımda, tüm bunlardan kurtulma sürecim başlamış oldu.

Sorunlarla boğuştuğumuz dönemlerde tükenmiş hissetmek, bir günü üretken geçirip öteki gün her şeyi salmak, en küçük başarısızlıkta dahi motivasyonumuzu kaybedip asla bu durumdan kurtulamayacağımızı düşünmek…Tanıdık geliyor, değil mi? Şimdi de, Mike’ın bu konuda neler yaptığına bir bakalım:

2- Her Seferinde Sadece Bir Hedef

Sürece başlamadan önce, üzerinde o kadar da düşünmemiştim, ancak zamanla yerine oturdu. Bir gün, sadece bir konudaki kusur dışında her konuda kendimi affetmeye karar verdim, tolerans gösteremeyecek kusur yatağımı toplamaktı. Bu, köpeğimi yürüyüşe çıkarmak, yemek yapmak ve serbest işimde çalışmak gibi sürdürebildiğim sayılı şeyleri bırakmak anlamına gelmiyordu, temelde yaptıklarımı koruyarak üzerine bir hedef eklemek ve diğer hedeflerime başlamadığım için kendime yüklenmemek demekti. Bir ay boyunca her gün yatağımı topladım. Hiçbir bahane olmadan.

Kendimi sorumlu tutmak için yaptığım şeyi partnerime söyledim. Bir ayın sonunda, yeni bir alışkanlığım, yani bir başarım vardı. Bunun bana verdiği his inanılmazdı ve bir anda yatağımı toplamamak bana kötü hissettirmeye başladı. Yine tüm hedeflerimi bir anda yapmak istedim ancak önceki motivasyonlarım disipline dönüşmediğinden dolayı dikkatli bir şekilde ilerlemem gerektiğini biliyordum. Temel durumumu genişletmiştim, bunu yavaşça büyütecektim.

Yani anlayacağınız, halihazırda var olan alışkanlıkların üzerine, oldukça uzun bir zamana yayarak, çalışmış Mike. Yeni hedefinin yerleştiğinden, artık alışkanlığa dönüşmeye başladığından emin olduktan sonra bir sonraki adıma geçiyor:

3- Temeli Genişletmek

Temelde sürekli yaptığım işler artık şu şekildeydi: Köpeğimi yürüyüşe çıkarmak, yemek yapmak, serbest işimde çalışmak ve yatağımı toplamak. Sonrasında, her gün diş ipi kullanmaya başladım. Hiçbir bahane olmadan.

Yine kendimi sorumlu tutmak için bunu kız arkadaşıma söyledim. Her gün diğer hedeflerime başlamadığım için kendimi affettim ve bir ayın sonunda diş ipi kullanmayı alışkanlık edinmiş, temelde yaptığım işlerin arasına eklemiş oldum. İşte şimdi bir ışık, bir çıkış yolu görebiliyordum. Tüm hayatımı bir günde, bir haftada, hatta birkaç ayda düzeltmemiştim ya da tüm hedeflerime ulaşmamıştım ama şimdi başarılarım, başardıklarım vardı. 

Yönteminin işe yaradığını gören Mike, bir sonraki adıma, yani işi resmiyete dökerek yazılı planlar yapmaya geçiyor:

4- Uzun Vadeli Planlama Yapmak

İşte şimdi planlama sürecini resmileştirebilirdim. Yatağımı toplamak ve diş ipi kullanmanın üzerine 12 hedef daha ekledim, her birini bir aya atadım ve kendime bunları ulaşılabilir kılacağımı hatırlattım.

Her bir hedefi yazdığımda bazı hedefleri her gün yapmanın mantıklı olmadığını gördüm. Mesela, eğer egzersiz yapmayı her gün yapmaya çalışırsam bunu bırakabileceğimi biliyordum, bu yüzden onu haftada 3 gün yapmaya karar verdim. Hobilerim ve sosyal ilişkilerim konusunda da aynı kıstası uyguladım. İş arama gibi çalışma hayatı ile alakalı hedeflerde, hafta sonumu boş bıraktım.

İlk başarısızlığımı oldukça erken, haziran ayında bir hafta boyunca hiçbir şekilde egzersiz yapmadığımda deneyimledim ve cezam da bu hedefi bir ay daha sürdürmek oldu, diğer hedeflerimi de buna göre yeniden ayarladım. O hafta egzersiz yapmamış olmak beni hiç de başladığım noktaya getirmedi. Aksine, şubattan mayısa kadar yaptığım şeyler temelime çoktan eklenmişti! Bunlar artık alışkanlıklarımdı ve gün geçtikçe onları yapması daha da kolaylaştı.

Sonuç

“Bazen bir ay, sadece bir alışkanlığa odaklanmak için çok uzun gelmişti. Bir ay boyunca sadece diş ipi kullanmak ve yapmadığım diğer her şey için kendimi affetmek saçma ve zaman kaybı gibi görünmüştü ama hayatıma bir sene boyunca, her seferinde yalnızca bir tane ulaşılabilir alışkanlık eklemek hayatımı değiştirmişti.

Mart 2017’de bir iş bulduğum yeni bir şehre taşınmış, eski arkadaşlarımla yeniden görüşmeye başlamış ve yeni arkadaşlar edinmiş, sağlıklı beslenme ve egzersiz yapmakla istediğim kiloya ulaşmış, mental sağlığımı düzeltmiş (artık ilaç kullanmıyordum), kendi işimi kurmak için adım atmıştım. Temelimi genişlettikçe kendimi sevebilmeyi ve affedebilmeyi öğrenmiştim ve kendim hakkında olumlu, destekleyici fikirlere sahip olmak da bir alışkanlık haline gelmişti. Sabırlı olmayı da öğrenmiştim. Şu anda bu alışkanlıkları devam ettirmek hiç çaba gerektirmiyor demiyorum, çaba gerektiriyorlar ama artık disiplin sahibiyim. Daha sonradan kendime koyduğum bazı hedeflerin alışkanlık haline gelmesi bir ay yerine 2-3 ay sürdü, bu gibi hedefin ne kadar süreceğini gözden geçirmek ve buna adapte olmak gerek.

Şu anda bazı alışkanlıkları ilk zamanlar planladığımla aynı şekilde yapmıyorum ve günde 25 sayfa kitap okumak gibi bazı alışkanlıkları yeni işimin ilk aylarında düzenli ilerletemeyip sonradan yeniden denediğim de oldu ve bu alışkanlığı geri kazandım.Şimdi herhangi bir başarısızlık ya da plandan sapma temelde yaptığım şeyleri etkilemiyor, çünkü oldukça stabil ve istikrarlılar.”

Mike’ın hikayesinde hepimize tanıdık gelen noktalar olduğundan eminiz. Özellikle de geldiği yer ile şimdi bulunduğu yeri karşılaştırdığımızda, muazzam bir değişimi fark ediyoruz. Mike, kendisine yüklenmeyi değil, affetmeyi seçiyor. Başarısızlık hissini yoğun bir şekilde yaşadığınız o dönemden sonra her gün kendinizi bir şeyleri yapmadığınız için affetmenin, bir taraftan da istediğiniz yeni bir alışkanlığı edinmenin size verebileceği gücü bir düşünün. Okuduğumuz “her ay bir hedef” deneyimi yavaş ilerlemenin uzun vadede ne kadar etkili olabileceğinin çok güzel bir göstergesi. Kendinize zaman tanımak, hızına bir türlü yetişemediğimiz bu dünyada durup her şeyi kendi hızınıza göre ayarlayabilmek hayal değildir belki de.

Gözün Arkada Kalsın! Yeni Yılda Neleri Başardığına Dönüp Bak

Psikolog Lynn Bufka, bu konuda “1 ocakta bir tane, yorucu bir hedef belirlemektense, küçük ve ulaşılabilir birkaç hedefi sene içine yaymak, istediğiniz şey her ne ise ona ulaşmanızda yardımcı olabilir,” diyor. “Unutmayın, önemli olan değişikliğin büyüklüğü değil, yaşam tarzınızı değiştirmenin önemli olduğunu anlamak ve bunda küçük adımlarla ilerlemek.” 

Paule Wallin, Amerikan Psikoloji Derneğinde yaptığı bir konuşmasında, Lynn Bufka’nın önerisine şunu ekliyor: “Evet, orta zorluk derecesine sahip küçük hedefler size yardımcı olur, ama başlangıçta ne kadar yolunuzun kaldığına değil de, ne kadar yol kat ettiğinize odaklanmak size daha çok yardımcı olacaktır.” Aynı konuşmasında planların hedeflerimize ulaşmadaki önemine dair “Plansız bir hedef, sadece bir dilektir” diye bir söz var ve dilekler bir işi yapmanızı sağlamıyor. Planlarınız sadece neye ulaşmak istediğinizi değil, ona nasıl ulaşacağınızı ve öngörebildiğiniz cezbedicilerle, rahatsızlıklarla, aksiliklerle nasıl başa çıkacağınızı da içermeli,” diyerek bir uyarıda bulunuyor.

Neden Yeni Yıl Hedeflerin Olmalı?

Yılın bu zamanlarında kendinizle alakalı düşüncelerinizin yoğunlaştığını, farkındalığınızın arttığını fark etmiş miydiniz? Bu kıymetli zamanı olabildiğince iyi kullanmak çok önemli. Yeni yıl bize diyor ki, “Bak, bu sene şu konularda iyiydin; bunu yapabildiysen, yapmak istediğin ama yapamadığın şu şeylere bir göz at! Eminim gelecek sene yapabileceksin!”. Geliştirmek istediğimiz yanlarımız, atamadığımız adımlar, hayallerimiz aklımıza doluştukça ve içimiz kıpır kıpır ettikçe, adım atmamız da bir o kadar mümkün oluyor. Unutmayın ki, daha iyi bir versiyonlarını hayal edip kendilerine hedefler koyan insanların, bunu hayalde bırakıp hedef olarak somutlaştırmayanlara göre değişme ihtimali daha yüksek. 

Ayrıca, herkesin kendilerine hedefler koyduğu, değişmeye, gelişmeye karar verdiği ve gelecek yıla umutla baktıkları bir zamanda, siz neden yapmayasınız? Böyle zamanlarda, sevdiklerinizden güç bulabilir, ilham alabilirsiniz. Hatta, gelişiminize katkı sağlayacak topluluklar keşfedebilir, sizinle ortak hedefleri paylaşan insanlarla motive olabilirsiniz. Ayrıca, kendi topluluğunuzla hedeflerinizi gerçekleştirirken yeni bakış açıları edinebilir, kapasitenizin farkına varabilir, yeni yeteneklerinizi, ilgi alanlarınızı da keşfedebilirsiniz. Topluluğunuzu bulmak, gideceğiniz yere onlarla birlikte varmak ve yolculuğunuzun her adımında birbirinizi geliştirmek hedefiniz olsun!

Başarısızlık Korkusu Seni Yıldırmasın! 

Evet, objektif bakıldığında, yeni yıl hiçbir sihre sahip olmayan bir tarihten ibaret olsa da, hissettirdikleri gerçek. Bize yeni motivasyonlar verdiği, kendimize, yaşantımıza dönüp bakmamıza, geleceğimiz için hayaller kumamıza vesile olduğu da birer gerçek. Bunları göz ardı edememekle beraber, bunların farkına varıp hayatımızı ve kendimizi değiştirmemizin mümkün olduğunun farkına varmalıyız. Değişim her zaman mümkün ama daha önce hazır hissetmediyseniz her yeni yıl size bir şans daha veriyor. Diyelim ki afalladınız, yeni yıla başarısızlıkla başlamak oldukça can sıkıcı bir durum olsa da, bu başınıza gelebilecek en kötü şey de değil. Eğer planınızı Paule Wallin’in de önerdiği gibi hatalara açık bir şekilde esnek tutarsanız, bu hayal kırıklığının üstesinden gelmeniz ve planınızı yeniden gözden geçirerek neleri yanlış yaptığınızı anlamanız, bunları düzeltmeniz mümkün. Kaldığınız yerden devam edin, ya da başa sarmaktan korkmayın. 

Tabii ki işler pratiğe döküldüğünde, her şey anlatıldığı kadar güllük gülistanlık olmuyor, bunun farkındayız. Hedeflerini gerçekleştirme konusunda yeni yıl sana motivasyon sağlasa da, disiplini sağlamak bize düşüyor. Özellikle de mental sağlık sorunları, disiplini sağlama konusunda önünüzde bir engel olabilir. Bize öneride bulunan birçok kaynak ise bunu ele almıyor. Bizi bir şeyleri yapamayacağımız, çünkü bu tür bir değişime uygun olmadığımız hissiyle baş başa bırakıyor. Bunun yanında, sürekli hayatlarını muhteşem bir şekilde yoluna sokan ve bunu sürdürebilen insanları camdan izliyormuş gibi hissedebiliyoruz. Hepimiz birçok kez “Sabah rutini”, “Bir günde neler yiyorum?” gibi videolara denk gelip bir anlık motivasyon patlamasıyla, “Evet, artık böyle bir insan olacağım!” dedikten sonra aslında olamadığımızı fark edip değişimi tamamen elimizin tersiyle itmişizdir. Maalesef, dış sebeplerle kendimize koyduğumuz hedeflerin sonunun böyle bitmesi çok olağan.

Peki ya Ne Yapmalı?

Buradan şunu çıkarabiliriz, hedeflerimiz dışsal değil, içsel sebeplerden varolmalı. Yani, hedefimizin “mükemmel” hayatlara sahip olmak olmamasına dikkat etmek gerek. Yavaşlamak, kendi içinize dönmek ve neyi, neden istediğinizi anlamaya çalışmak çok önemli. Amaçlarınız ne kadar kişisel olursa, onlara o kadar bağlanırsınız ve başarma ihtimaliniz de buna bağlı olarak daha yüksek olur. Yeni yılda sahip olamamaktan yakındığınız hayatlara değil, kendi hayatınıza bakın. Orada sizin için ilham verici olan noktalar bulacaksınız, bunlar defalarca başarısız olduğunuz şeyler bile olsa. Başarısız olmak, bazı dersleri bize başka hiçbir şeyin veremeyeceği kadar iyi bir şekilde veriyor, sadece geçmiş başarısızlıklar için değil, hedeflerinize giden yoldakiler de. Bu yolda, başarısızlıklarınız ayağınıza takılabilir, sizi düşürebilir, canınızı acıtabilirler ama bu düşüşlerin sonucunda önünüze daha dikkatli bakmayı öğreneceksiniz.

Başarısızlık korkusuyla kendinizi konfor alanınıza hapsettiğiniz tüm o zamanlar için, 2023’te geleceğinizin kontrolünü elinize alın. Yeni yıl heyecanınızı koruyun ama ona yenik de düşmeyin, kendinize ulaşılabilir, gerçekten istediğiniz hedefler koymaya özen gösterin.

Neverfap, Nofap Süreci Tüm Bunların Neresinde?

Yeni yılda hayatınızı değiştirmekten, hedefler belirlemekten bahsederken Neverfap’ten bahsetmemek olmaz! Pornografik içerikler, dopamin salgılamanın en kolay yollarından biri, bu da bağımlılığa yol döşemesi anlamına geliyor. Bu, bir süre sonra sizin için sağlıklı olan, kendini geliştirebileceğiniz ve eğlenebileceğiniz aktiviteleri yaparken PMO’nun verdiği o etkiyi hissedememeniz anlamına geliyor. Bu yüzden, yeni yıl hedeflerimizin içinde Neverfap’in bulunması ve bunu gerçekleştirmeniz, pornografi ile tükettiğiniz dopamin deponuzun kendine gelmesini, aksi halde kaybedeceğiniz zamanın şimdiye kadar yapmak isteyip de yapamadığınız şeylere kalmasını olağan kılacak. Bunun yanında, PMO bağımlılığını bırakmak iradenizi güçlendirecek, özgüven, öz saygı ve sevginizi geri kazanmanıza yardımcı olacak. Tüm bunların toplamının, yeni yıldaki diğer hedeflerinizi gerçekleştirmenizde büyük rol oynayacağından eminiz.

Bu yıl, o yıl olsun! Eğer Neverfap’te yeniyseniz, sizi 2023’te, hayatınızı, kendinizi geri kazanmaya davet ediyoruz! Eğer Neverfap serüveniniz bir süredir devam ediyorsa, çok iyi gittiğinizi ve bu sene de harika bir iş çıkaracağınıza emin olduğumuzu söylemek istiyoruz. Sağlıcakla!

“Olabileceğiniz kişi olmak için hiçbir zaman geç değil.”

George Eliot

Peki Bu İçerikten Neler Öğrendik?

Artık yeni yıl hedeflerimizi belirleme ve planlama sürecinde neleri yanlış yaptığımızı, istediğimiz alışkanlıkları nasıl daha etkili bir şekilde edinip rutine dökeceğimizi biliyoruz. Şimdi 2023’te olmak istediğimiz kişiye bir bakalım, bunun için uygun adımları nasıl atacağımızı planlayalım ve işe koyulalım. Bu yıl kendinize dikkat etmeyi unutmayın ve kendinize iyi davranın. Olabileceğiniz en iyi versiyonunuza ulaşmak mümkün, az önce birkaç kez bahsettiğimiz, 1 ocak’ın sahip olmadığı o sihir sizde çünkü. Mutlu yıllar! ❤️

Ek Okuma Tavsiyeleri

• Atomik Alışkanlıklar – James Clear
• Alışkanlıkların Gücü – Charles Duhigg
• Hayatı Yeniden Keşfedin – Jeffrey Young

Atılabilecek Ufak Adımlara Dair Tavsiyeler

• Hedeflerinizi koyarken konuyu olabildiğince kesin ve spesifik bir şekilde aldığınızdan emin olun.
• Aynı anda birden fazla hedefi gerçekleştirmeye çalışmayın, sadece bir tanesine odaklanın.
• Bir anda hedeflediğiniz yere varmaya çalışmayın, süreci küçük adımlar atarak artırımlı bir şekilde ilerletin.
• Ayrıntılı bir planınızın olmasına özen gösterin ve planlarınızı bir şeylerin sandığınızdan daha uzun sürebileceğini veya bazı hedeflerinizi eksik ya da hatalı yapabileceğinizi düşünerek esnek tutun.
• Başarısız olduğunuz konularda geçmişte neleri yanlış yaptığınızı, neleri daha iyi yapabileceğinizi tespit edin.
• Hedefinize ulaşmak için ne kadar yolunuzun kaldığına değil, ne kadar yol kat ettiğinize odaklanın.
• Değişiminizi gözlemleyin.
• Kendinize en başta koyduğunuz hedeflere ayda en az bir kere geri dönün, gerçekçi olmayan, ulaşılmaz hedeflerinizi size daha uygun hale getirmeye çalışın.
• Bir şeyler planlarınıza göre gitmezse halihazırda kontrol edebildiğiniz hedeflerinize odaklanın, sonrasında neyin neden yanlış gittiğini tespit ederek hedefinizi yeniden düzenleyin.
• İstenmeyen bir davranışınızı bırakmaya çalışıyorsanız, bırakmaya başladığınızda sahip olmak istediğiniz başka bir davranışın temellerini atın.
• Sizinle benzer hedefleri olan ve bu hedefler için uğraşan kişilerle hislerinizi, düşüncelerinizi ve gelişiminizi paylaşın, onların deneyimlerini de dinleyin.
• Başarılarınız için kendinizi ödüllendirin.