Pornografiden Uzak Durma Tercihleri Nasıl Etkiler?

‘’Bilim sadece aklın öğrencisi değil, ayrıca romantizmin ve tutkununda öğrencisidir.’’
-Stephen Hawking

Çalışmanın bağlamı 

Son zamanlarda, pek çok çalışmayla kitle iletişim araçları, internetteki yüksek hızlı pornografik materyallere ucuz ve kolay erişimin etkileri incelendi (Economist‘teki şu harika makaleye bir göz atın). Ancak hala, pornografinin davranış üzerindeki etkisi hakkında neredeyse bilimsel bir kanıt yok. Ben de düşündüm ki: Neden NoFap® ile, porno ve mastürbasyondan uzak durmaya çalışan en büyük grup ile, bir çalışmaya yapmıyorum?  

böylece başladı… 

NoFap’e katıldıktan sonra ilişkilerindeki, iyilik hallerindeki ve genel olarak hayatlarındaki gelişmeler hakkında çokça konuşuyor. Ayrıca insanlar, nofapin hayatlarını nasıl etkilediğine dair bilimsel kanıtlar hakkında da çok fazla konuşuyorlar. Doğrusu şu ki, bu kanıt hala çok sınırlı. Ve ben de bunu değiştirmeye karar verdim. Stephen Hawking, bilimin romantizm ve tutkununda bir öğrencisi olduğunu söylemişti. Onu neden ciddiye almayalım? 

büyüyen NoFap topluluğuyla, kullanıcı tercihleri, mastürbasyon ve porno bağımlılığı üzerine bir anket yapmak için geç bile kalınmıştı. Bu yüzden ben de iyi hazırlanmış bir anketle literatürdeki boşluğu doldurmak istedim. Nihayet mastürbasyon ve pornodan kaçınmanın potansiyel faydalarını sağlam bilimsel gerçeklerle kanıtlamak harika olmaz mıydı?  

NoFap’in kurucusu Alexander Rhodes ile konuştum ve Rhodes, sitede bir kullanıcı anketi başlatmayı kabul etti.  Araştırmanın amacı üç yönlüydü. İlk olarak, anket, topluluğun üyelerinin kendilerini biraz daha iyi tanımalarına yardımcı olmak için tasarlandı. İkinci olarak, “yeniden başlatmanın’’(rebooting) beyindeki ödül sistemini etkilediğine dair bilimsel kanıtlar ile birlikte, bunun belirsizlik ve zaman tercihlerini nasıl etkilediğini bulmaya yardımcı olması amaçlandı: Anket, mastürbasyon ve pornodan kaçınmanın ödülleri geciktirme veya riskleri rasyonel olarak değerlendirme yeteneği üzerinde bir etkisi olup olmadığı sorularına cevap veriyor. Son olarak ise, nofap kullanıcı deneyimleri hakkındaki sorular, topluluğa sunulan hizmetlerin kalitesini artırmaya yardımcı olabilir. 

Davranışsal ekonominin alanına giriyor. Davranışsal ekonomi; psikolojik, sosyal, bilişsel ve duygusal faktörlerin bireylerin ve kurumların ekonomik kararları üzerindeki etkilerini ve piyasa fiyatları, getiriler ve kaynak tahsisinin sonuçlarını inceler. Davranışsal ekonomi öncelikle iktisadi ajanların rasyonalitesinin sınırları ile ilgilenir. Davranış modelleri tipik olarak psikoloji, nörobilim ve mikroekonomik teoriden anlayışları bütünleştirir; bunu yaparken, bu davranışsal modeller bir dizi kavram, metod ve alanı kapsar. 

Mevcut çalışmada özel olarak  fapstronotların yüksek ekonomik uygunluk düzeyine sahip iki tür tercihi nasıl etkilediğini esasen inceledim: Belirsizlik ve zaman tercihleri.  

Belirsiz kararlar, olumlu bir sonuç elde etme olasılığı bilinen (risk) veya bilinmeyen (belirsizlik) kararlar olarak tanımlanır. (Riskli kararları bu tür kararlar olarak düşünebilirsiniz: Örneğin ameliyat olacaksınız. Doktor daha sonra iyileşme şansınızın %50 olduğunu söylüyor. Ameliyat olur muydun? Şimdi belirsizliğe bir örnek: Doktor size daha sonra kendinizi daha iyi hissetme olasılığını bilmediğini söylüyor. Yine de ameliyat olur muydun?). Ekonomistler bu kararların özünü belirlediler ve bireysel tercihlerin ilgi alanları üzerinde güçlü bir korelasyonu olduğunu buldular. Paranızla yüksek riskli hisse senetlerine yatırım yapabiliyorsanız, yüksek riskli ameliyatlara da girme olasılığınız daha yüksektir. Bu çalışmada, gerçek yaşamda belirsizlik altında karar vermeyi öngördüğü gösterilen özel bir anket yöntemi kullandım. 

Sonra zaman tercihleri var. Klasik ekonomi teorisi, şimdi 100 dolar almaya ve iki ay sonra 100 dolar almaya farklı bir değer yüklememem gerektiğini, zaman farkına kayıtsız kalmam gerektiğini söylüyor. Bununla birlikte, davranışsal ekonomi (ve sağduyu), insanlarda gelecekteki ödülleri mevcut ödüllerden daha düşük olarak derecelendiren bir “indirim faktörü” bulunduğunu göstermiştir. Bunu yine, özel bir anket yöntemi kullanarak fapstronotların indirim faktörünün boyutunu ölçtüm. Özellikle, ödülü bir yıl ertelemek için gereken primi ölçtüm. Bu da kanıtlamıştır ki, ödülü erteleyebilen insanlar hayatta daha başarılı oluyorlar. (Okulda daha iyi notlar, daha iyi maaş vs.) 

Fapten uzak durma 

Şimdi tüm bunların PMO’dan uzak durma ile ne alakası var diyebilirsiniz. Bu çalışma gösteriyor ki, aşırı porno izlemek beyindeki aktiviteyi ve bazı gri madde alanlarının, özellikle striatum’un hacmini etkiliyor (http://archpsyc.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=1874574&resultclick=1). Ödül sistemi ve başka bir beyin bölgesi arasındaki bağlantı olan dorsolateral prefrontal korteks de uzun süreli ağır porno tüketiminden sonra değişiyor. Ancak, bu bölgeler belirsiz kararları almada ve zaman harcama tercihlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Ben de bu yüzden fapstronotların rebooting dedikleri olayın, risk ve zaman yönetimi tercihlerini değiştirebileceğini varsayıyorum. Rebooting başlangıcında, cinsel geçmişteki bireysel değişkenlikleri kontrol ederken, katılımcıların ilk bir ayda ilerleyen zamanlarda olandan daha fazla problemi olacaktır. Sonra bu belirsizlik tercihleri de değişecektir. (Hala değişimin yönü hakkında belirli bir hipotezim yok. İki yöne de gidebilir.)  

Anket Dizaynı 

Kısaca: 

• 2 tane anket var. 
• İlk anket 1 kasımdan itibaren başladı (1.dalga) 
• İkinci anket 1 aralıktan itibaren başladı. (2.dalga) 
• Amaç: 1.anket ve 2. anket arasındaki cevapları karşılaştırıp NoFap’in tercihleri nasıl etkilediği. 

Genel olarak: 

• Risk tercihleri (Risk almaya ne kadar isteklisiniz?) 
• Zaman tercihleri (Ödülleri erteleyebilir misiniz?) 

Anket böylece 2 bölüme ayrıldı. İlk bölüm Kasım 2015’te yayınlandı. Katılımcılar, kendi geçmişleri, tercihleri, mastürbasyon ve pornoya karşı tutumları ve yol boyunca kazandıkları tecrübeler hakkında sorular soruyordu. Bu bölümün tamamlaması 10-15 dakika sürüyordu

İkinci kısım bir ay sonra yayınlandı. Aynı sorular tercihlerin nasıl değiştiğini anlamak için yine soruldu. (İlk ankete katılanlara birkaç soru daha az soruldu). Katılımcılar iki ankete de katılmak zorunda değildi. 

Anket anonimdi yani katılımcıların isimleri alınmadı. 

İlk dalganın sonuçları: 

Ana bulgular 

1. Katılımcıların ankete katılmadan önce yaptıkları en uzun seri uzunluğu, zaman tercihleriyle ilişkilidir. İkinci anket, daha uzun süreli yoksunluk sürelerinin, katılımcıların ödülleri ertelemesini engelleyip engellemediği veya daha sabırlı katılımcıların daha uzun seriler yapma olasılığının daha yüksek olup olmadığı sorusunu cevaplar.
2. Daha uzun süreli yoksunluk risk eğilimini azaltıyor (ki bu iyi bir şey). İkinci anket en son kanıtları sunacaktır. 
3. Karakter serilerin uzunluğu ile ilişkilidir. 2. dalga kaçınmanın karakteri etkileyip etkilemediğini ortaya çıkaracaktır ya da karakter serilerin uzunluğundaki varyasyonları açıklayıp açıklamayacağını ortaya çıkaracaktır.   

İkinci dalganın sonuçları: 

Ana bulgular 

1. Nofap, ödülleri erteleme kabiliyetini arttırıyor. 
2. Nofap sürecine katılmak insanları risk almaya daha istekli hale getirir.
3. Nofap, insanları daha fazla başkalarını önemseyen birisi yapar. 
4. Nofap, insanları daha dışa dönük, daha vicdanlı ve daha az nevrotik hale getirir. 

Kaçınmanın etkileri: 

• Bir sürelik rebooting’ten sonra katılımcılar ödülleri daha erteleyebilir hale geliyor. 

Rebooting katılımcıların ödülleri ertelemesini sağlar.

• Belirli bir sürelik Nofap sonrasında, katılımcılar riske daha az eğilimli oluyorlar.

Rebooting katılımcıları risk almaya daha istekli hale getirir.

• Başkalarına haksız muamele edilirse fapten uzak duranların mazlumları koruma istekleri artıyor.

Rebooting’ten sonra başkalarına haksız muamele edilirse mazlumları koruma isteği artıyor.

Reboot’tan sonra

• Daha az nevrötik (koyu gri)
• Daha dışa dönük (açık gri)
• Daha vicdanlı (üçüncü blok) oluyorlar.

Rebooting katılımcıların kişiliğini etkiliyor.

Kaynak: http://www.alec-sproten.eu/language/en/2016/01/18/how-abstinence-affects-preferences/

Referanslar:

http://www.alec-sproten.eu/wp-content/uploads/2016/01/NoFap_Report20160104.pdf

http://www.alec-sproten.eu/wp-content/uploads/2016/01/Overview20160104.pdf