Bağımlılık Nedir, Türleri, Döngüsü ve Tedavisi

Bağımlılık Nedir?

Bağımlılık, kişinin fiziksel, ruhsal ve sosyal sorunlar açmasına rağmen maddeye ya da davranışı gerçekleştirmeye devam etmesi, bırakma çabalarının karşılıksız kalmasıdır.

Günümüzde sigara, alkol ve uyuşturucu bağımlılıklarıyla beraber kişiler teknolojiye, kumara, pornografiye, hatta alışverişe, müziğe kafeine de bağımlılık geliştirebilmektedirler. Bağımlılık kavramı geçmişte sadece belirli maddeler için kullanılırken günümüz dünyasında insanlar çeşitli nedenlerden ötürü birçok maddeye ya da davranışa bağımlılık gösterebilmektedirler.

Bağımlılık çeşitlerini psikolojik ve fizyolojik bağımlılık olarak ikiye ayırabiliriz

Psikolojik Bağımlılık: Psikolojik bağımlılıkta kişi bağımlılık olmadan hayatını devam ettiremeyeceğine dair içsel bir inanç geliştirir ve sahip olduğu psikolojik gücü yavaş yavaş tüketir. Maddeden ya da davranıştan uzak durduğu zaman kendini hayatın zorluklarına karşı güçsüz ve zayıf hisseder.

Fizyolojik Bağımlılık: Fiziksel bağımlılık maddenin ya da davranışın beyin ödül sisteminde oluşturduğu etki neticesinde gelişen fizyolojik bir süreçtir. Özellikle beyindeki dopamin hormonunun yüksek miktarda salgılanması hem dopamini algılayan reseptörleri kapatır hem de normal şartlarda salgılanan dopamin hormonunu azaltır. Dopamin ve diğer beyin kimyasallarındaki dengesizliklerden ötürü kişi bağımlılıktan uzak kaldığında yoksunluk semptomları yaşamaya başlar.

Bağımlılıkta Yoksunluk Belirtileri, Semptomları Nedir?

Bağımlı kişiler kullandıkları maddeye ya da bulundukları davranışa adaptasyon geçirirler. İçlerindeki ufak boşluğu bağımlılık ile doldurmak isterken boşluklarını bağımlılıkla giderek büyütmeye ve bağımlılık çıkarıldığında boşluğun acısıyla yoksunluk sendromu yaşamaya başlarlar.

Yoksunluk belirtilerinin ne kadar süreceği bağımlılığın türüne bağımlılık şiddetine bağlı olarak değişir. Neredeyse tüm bağımlılarda görünen yoksunluk semptomları şunlardır:

• Aşırı stres, gerginlik ve öfke
• Bulantı, kusma gibi fiziksel problemler
• Uykusuzluk
• Dikkat dağınıklığı ve odaklanamama
• Depresif ruh hali vb.

Niçin Bağımlı Oluruz?

Niçin bağımlı olunur sorusunu birçok uzman sormuş, çeşitli cevaplar vermiştir. Bu cevaplar zaman içerisinde modern dünyamızda karşılık bulmamaya başlamıştır. Bizim Neverfap Akademi’de her yaştan kişi ile gerçekleştirdiğimiz iletişim sonucunda niçin bağımlı olunur sorusuna 2 temel yanıt bulduk.

Bilgi Eksikliği: Özellikle pornografi bağımlıları bağımlılıkta epey ilerlemelerine rağmen bağımlı olduklarını bilmezler çünkü pornografinin zararlı ve bağımlılık yapıcı bir şey olduğu kendilerine söylenmemiştir. Bununla beraber sigaranın, esrarın ne kadar zararlı olduğunu ve sonrasında daha büyük bağımlılıklar getirdiğini bilmeyen kişiler bir anlık heyecan ile bağımlılığa ilk adımı atmakta ancak oradan kolay kolay çıkamamaktadırlar.

Yetersizlik Hissi: Gördüğümüz bir diğer sebep de kişi hayatta psikolojik olarak yeterli gücü kendinde bulamıyorsa bulanlara nazaran çok daha kısa sürede bağımlılığa yakalanabiliyor ve bundan çok daha zor bir şekilde kurtulabiliyorlar.

Nasıl Bağımlı Oluruz?

İnsan beyninde insanın zorlu ancak faydalı davranışları tekrar etmesi ve kendisini geliştirmesi için motive eden beyin ödül sistemi olarak adlandırdığımız bir bölüm vardır. Zorlu davranışa bir örneği şöyle verebiliriz:

1. Mamut avlamayı amaç edinme
2. Bunun için plan ve hazırlık yapma
3. Tehlikeye girerek saldırıya geçme
4. Avı başarıyla tamamlama ve ganimeti toplama
5. Tekrar et

Ödül sistemi son aşamadaki ödül için kişiyi adım atmaya teşvik eden bir sistemdir. Modern dünyaya uyarlarsak:

1. İyi bir üniversiteyi hedefleme
2. Yıllık plan yapma, test kitapları alma, kurslara katılma
3. Bir yıl boyunca stresli bir çalışma temposunu sürdürme
4. Sınavı başarıyla geçme ve üniversiteyi kazanma
5. Tekrar et (Farklı hedefler)

Bu şekilde bir başarı bizde dopamin başta olmak üzere beynimizde haz hissini oluşturacak kimyasalların salınımını sağlar. Bu kimyasallar salındığında beyin “Bu çok iyiymiş, bunu tekrar edelim” demeye başlar ve ödül sisteminiz sağlığını koruduğu sürece hedef-çaba-ödül üçgeni sayesinde tatmin dolu bir hayat yaşarsınız. Peki bu ödül sistemi sağlıklı bir şekilde çalışmazsa ne olur?

1. Maddeyi temin et
2. Maddeyi kullan
3. Tekrar et

Ödül sistemini herhangi madde ya da davranışla manipüle ettiğiniz zaman ölçüsüzce dopamin salgılarsınız ve beyniniz artık çaba ile elde edilen dopamin yerine kolay yoldan elde ettiği dopamine alışmaya başlar. Uzun vadeli bir hedef belirlemek ve çalışmak yerine saatlerini telefonda geçirmek, madde kullanmak ya da pornografik içeriklerle vakit geçirmek çok daha zahmetsizdir.

Bağımlılığa Nasıl Başlanır, Bağımlılık Döngüsü Nasıl Devam Eder?

Bağımlılık kimsenin normal bir hayat yaşıyorken isteyeceği bir şey değilken kontrol yanılsamasına girerek bağımlılığa ilk adımımızı atıyoruz. İster telefon kullanımında ister maddede ister pornografi bağımlılığında kişi kontrolün kendisinde olduğunu sanarak başlar ve kontrolü kaybettiğini anlaması epey zaman alır.

Başlangıçta kişi telefonda yarım saat geçirir, günde birkaç dal sigara içer, sadece istediği zaman porno sitelerine girer. Sonrasında yavaş yavaş bağımlılık döngüsüne kapılmaya başlar. Bağımlılık döngüsü şu şekildedir:

1. Ben bağımlı olmam
2. Bir kereden bir şey olmaz
3. İstesem bırakırım
4. İstesem de bırakamam
5. Bırakmak zorundayım
6. Bırakabilirim
7. Bıraktım

Eğer kişi bu noktada durursa, “Ben bıraktım bir daha bağımlı olmam” demezse ve tedbirli olursa bağımlılık döngüsü sonlanır. Eğer ki diyemezse:

1. Ben bir daha bağımlı olmam
2. Bir kereden bir şey olmaz
3. İstesem bırakırım
4. İstesem de bırakamam
5. Bırakmak zorundayım
6. Bırakabilirim

Döngü sürmeye devam eder. Bağımlılıktan kurtulduktan sonra kişiler sanki hiç bağımlı olmamış gibi hissedebilir. Bununla birlikte her zaman geri dönüş riski olduğunu unutmayıp tedbirli bir yaşam sürmek yapılabilecek en iyi şey olacaktır.

Bağımlı Olduğunu Nasıl Anlarsın? Kimlere Bağımlı Denir?

Bağımlı olup olmadığımızı anlayabilmemiz için uzmanların kullandığı uluslararası tanı kriterlerine (DSM-5) başvurabiliriz. DSM-5’e göre bağımlılık kriterleri şunlar:

DSM-5’e Göre Bağımlılık Kriterleri:

1. Tasarladığından daha uzun süreli kullanım
2. Geçmişte başarısız bırakma girişimleri
3. Zamanının çoğunu madde bulmak ve kullanmak için ayırma
4. Olumsuz etkilerine ve zarar görmesine rağmen kullanmaya devam etme
5. Madde kullanım isteği
6. Tolerans (kullanılan madde miktarının yeterli gelmemesi sebebiyle giderek artırılması)
7. Yoksunluk (Amerikan Psikiyatri Birliği, çev. 2013). 

1 yıl içinde bulguların 2 veya 3’ü varsa hafif, 4 veya 5’i varsa orta, 6 veya daha fazlası varsa şiddetli kabul edilir.

Bağımlılık Riskini Artıran Faktörler Nelerdir?

Aynı madde ya da davranışa maruz kalan kişiler niçin farklı tepkiler vermektedirler? Neverfap Akademi’de genç pornografi bağımlılarına yakından baktığımız zaman belirli faktörlerin bağımlı olup olmamayı ve bağımlılık düzeyini arttırdığını gözlemledir. Bununla beraber madde bağımlılıklarına dair yapılan çalışmalar bağımlılık riskini artıran faktörleri listelediler

1. Sağlıksız, şiddet içeren bir aile ortamı
2. Çocuk yetiştirmede yapılan yanlışlar
3. Ebeveyn ve çocuk arasındaki güçsüz bağ
4. Sağlıksız, zararlı bir sosyal çevre
5. Bağımlılığın onaylandığı bir kültür içerisinde büyüme
6. Bağımlılıkla ilgili bilgi eksikliği

Bağımlılık Riskini Azaltan, Önleyici Faktörler Nelerdir?

1. Sağlıklı, iletişimin açık olduğu bir aile ortamı
2. Bilinçli bir ebeveyn tarafından çocuk yetiştirmede doğru yaklaşımların uygulanması
3. İlgili bir ebeveynler ile güçlü aile bağlarının kurulması
4. Sağlıklı, kaliteli bir sosyal çevrenin sağlanması ve ailenin bu çevreden haberdar olması
5. Yeterlilik duygusunun sağlanması
6. Bağımlılıkla ilgili önleyici, bilgilendirici eğitimlerin alınması

Bağımlılıktan Kurtulma, Bağımlılık Tedavisi

1. Şimdi Kurtulun: Bağımlılar kurtulmak için en iyi zamanın hep bir hafta sonra olduğunu düşünürler. Sınavlarımdan sonra, projelerimden sonra, vizelerimden sonra gibi birçok bahane ortaya konulabilir. Ancak unutulmamalıdır ki hayatta her zaman engeller var. Önemli olan engelleri şimdi aşmaya başlamak ve bağımlılıktan kurtulmayı ertelememek!

2. Ortamınızı değiştirin: Bağımlılığınızı hatırlatan her şeyi evinizden ve iş yerinizden uzaklaştırın. Örneğin, sizi bağımlılığınızın nesnesine (uyuşturucu, alkol veya davranış) ilgi duymaya teşvik edebilecek insanlardan uzak durun. İçmeyi bırakmaya çalışıyorsanız, tüm alkolden, şişe açacaklarından, şarap kadehlerinden ve tirbuşonlardan kurtulun. Kumar oynamayı bırakmaya çalışıyorsanız, oyun kartlarını, kazı kazan biletlerini ve poker fişlerini ortadan kaldırın. Ayrıca, başkalarının madde veya bağımlılık yapan davranışla ilgili hatırlatıcıları kullanmasına veya eve getirmesine izin vermeyin.

3. Dikkatinizi dağıtın: Kullanma dürtüsüne teslim olmak yerine, yürüyüşe çıkmak ya da bir arkadaşınızı veya aile üyenizi konuşmak için aramak gibi dürtü geçene kadar sizi oyalamak için başka aktiviteler bulun. Başkalarının kullandığı bir ortamda bulunmak gibi, isteklerinizi tetikleyen şeylerle başa çıkmaya hazır olun.

4. Neyin işe yarayıp neyin yaramadığını düşünün: Nükse neyin katkıda bulunabileceğini düşünün ve gerekli değişiklikleri yapın.

5. Bir destek ağı oluşturun: Aileniz ve arkadaşlarınızla konuşun ve onlardan sizi teşvik etmelerini ve desteklemelerini isteyin. Bıraktığınızı bilmelerini sağlayın. Bağımlılığınızın nesnesini kullanırlarsa, önünüzde yapmamalarını isteyin. Uyuşturucu satın alırsanız, bayinize bıraktığınızı söylemeyi düşünmelisiniz; ondan sizi aramamasını ve bir daha uyuşturucu satmamasını isteyin. Hangi bırakma yönteminin sizin için en iyi olduğu konusunda sağlık uzmanınızla konuşmayı da düşünmelisiniz. Süreci sizin için kolaylaştırabilecek ve başarı şansınızı artırabilecek ilaçlar olabilir.

6. Model oluşturmak için küçük adımlar atın: Kalıplar hemen kurulmaz. Bir kalıbın kalıp haline gelmesi veya bir eylemin alışkanlık haline gelmesi zaman alır. Her gün (en az bir kez) içtiğinizi ve tamamen ayık olmayı hedeflediğinizi söyleyin. Sizi geri çekilme riskine sokan içkiyi aniden bırakmak yerine, küçük içme alışkanlıklarına bağlı kalmak daha kolay ve daha etkilidir. Her öğünde bir içki içmek yerine kendinize akşam yemeğinde sadece bir içkiye izin vermek gibi küçük hedefler belirlemek, takip etmesi daha kolay ve hedeflerinizin ilerlemesini takip etmek daha kolaydır, bu da sizi seyahate devam etmek için motive eder.

7. Bağımlılığınızı veya kötü alışkanlıklarınızı besleyen ayartmalardan uzak durun: Günaha uzak durmak düşündüğünüzden çok daha kolaydır. Kendinizi tetikleyicilerinizin bulunduğu tanıdık yerlere yerleştirdiğinizde, bağımlılığınıza veya kötü alışkanlıklarınıza katkıda bulunursunuz. Dünya eğlenceli aktivitelerle dolu; iyi vakit geçirmek için kendinizi bir bar veya hapla sınırlamanıza gerek yok. Arkadaşlarınız, siz ayık olmaya çalışırken sizi dışarı çıkıp içki içmeye veya uyuşturucu kullanmaya zorlarsa, onlara karşı dürüst ve açık olun. İyi arkadaşlar sizi geri bırakmaz, hedefinize ulaşmanıza yardımcı olur.

8. Kötü bir alışkanlığı kırmak ve yeni bir alışkanlık başlatmak için ne kadar başarılı olmak istiyorsunuz? Hayatınızdaki ayartmaları ortadan kaldırmak için bu gücü kullanın. Bazı insanlar da bizi alışkanlıklarımıza teslim olmaya zorlar. Bu insanlardan ve etkilerinden kaçınmak, neden olabilecekleri tetikleyicilerden uzaklaşmanın en iyi yoludur. Gözden ırak olan gönülden de ırak olur.

9. Eski alışkanlıklarınızı daha iyileriyle değiştirin: Kötü alışkanlığınıza benzer bir şey bulmak, onu kolayca değiştirmenize yardımcı olabilir. Sadece alışkanlığınıza teslim olmak veya dengede kalmak arasında bir seçeneğiniz varsa, alışkanlığınız muhtemelen seçiminizi etkileyecektir. Yeni bir seçim ve eski bir seçim olmak üzere iki seçeneğiniz varsa, olumlu bir alışkanlık oluşturmanıza yardımcı olacak yeni seçeneği seçme olasılığınız daha yüksektir çünkü bu sizi eskisinden daha yüksek bir düzeye çıkarır.

Örneğin, uyuşturucu kullanan bir kişi stresli hissettiğinde, uyuşturucu kullanmamaya ve kendi başına stresle başa çıkmaya göre uyuşturucu kullanmaya daha yatkındır. Uyuşturucu kullanımı onu eskisinden daha yüksek bir seviyeye getirir, ancak uyuşturucu kullanmamak onu aynı stres seviyesinde tutar. Uyuşturucu kullanmak veya stresi azaltmak için yürüyüşe çıkmak arasında bir seçeneğiniz varsa, bunun yerine yürüyüşe çıkmayı seçin, çünkü yürümek muhtemelen zihninizi ve bedeninizi stresten kurtaracak ve sizi eskisinden daha iyi bir şekle sokacaktır.

Arkadaşlarınızla dışarı çıkarken alkol alıyorsanız ve ayık olmak istiyorsanız, yeni bir alkolsüz içecek deneyin. Her zaman elinizde bir şey olması ve iyi bir içki içmenin keyfini yaşayacaksınız (eski alışkanlıklarınızı koruyarak), ama bu sefer kötü alışkanlığınıza teslim olmayacaksınız. Kötü seçimlerinizi daha akıllı olanlarla değiştirirken, hiç düşünmeden önce en iyi seçeneği seçme eğiliminde olacaksınız!

10. Kendinize Sevgi Gösterin: Kendinizi sevmek, bağımlılığınızın veya kötü alışkanlıklarınızın sizi kilitlediği zincirlerden kurtulmanın önemli bir parçasıdır. Alışkanlıklarınızı kullanma veya teslim olma dürtüsüyle uğraşmak çok yorucu olabilir ve pes etmenize neden olabilir. İşte burada güçlü bir ruh ve kendinize karşı güçlü bir sevgi devreye giriyor. Kendinizi bu durumda bulduğunuzda kendinize sorun, “Bu bana gerçekten iyi gelecek mi? beni gelecek için daha kötü bir duruma sokuyor.” Kendinizi, bugününüze ve geleceğinize zarar vermekten alıkoyacak kadar sevin. Eylemlerinizden ve onlardan kaynaklanan sonuçlardan siz sorumlusunuz. Durun ve kararlarınızın sizi gerçekten nasıl etkileyeceğini düşünün ve ancak o zaman kararı vermeniz gerekecek.

Hepimiz geçmişte hatalar yaptık. Derslerini bugün çıkaracağız. Bu kötü kararların sonucu olduğunu bildiğiniz şeyleri alın. Bu acıyı tekrar tekrar yaşamak ister misiniz? Geliştirmek istediğiniz veya kırmak istediğiniz yeni alışkanlığınız olan hedefinizi aklınızda tutun ve adım adım ona ulaşmak için çalışın.

Alışkanlığınız olmadan yaşamayı öğrendiğinizde, artık hayatınızda buna ihtiyaç duymayacaksınız. Bedeninizin ve zihninizin kontrolünü elinize alın. Kontrol sizde; Sonunda kanalların kilidini açtınız. Özgürsünüz.

Bağımlılık Türleri Neler?

Bağımlılık türleri birbirinden farklı özelliklere sahip bağımlılıkları sınıflandırmamızla oluşmaktadır. Bağımlılık türleri kendi içlerinde daha spesifik türlere ayrılabilir ancak en temel bağımlılık türleri şu şekildedir:

• Sigara, tütün bağımlılığı
• Alkol bağımlılığı
• Kumar bağımlılığı
• Uyuşturucu madde bağımlılığı
• Teknoloji bağımlılığı
• Pornografi bağımlılığı
• Seks bağımlılığı
• İlişki Bağımlılığı
• Kafein bağımlılığı
• Alışveriş bağımlılığı
• Yeme bağımlılığı

Bağımlılık türlerine daha yakından bakmamız gerekirse:

Teknoloji Bağımlılığı

Teknoloji bağımlılığı (İnternet bağımlılığı veya internet kullanım bozukluğu olarak da bilinir), oyun, çevrimiçi alışveriş, sosyal medya, video izleme veya dijital teknolojiyi içeren başka herhangi bir etkinlik olsun, teknolojiyle ilgili herhangi bir takıntılı davranışı tanımlamak için kullanılan geniş bir terimdir.

Teknoloji Bağımlılığının Belirtileri:

1. Geçirilen vaktin kontrolünün kaybedilmesi
2. Günlük rutinlerin aksaması, sorumluluklarını yerine getirememe
3. Sosyal çevreden kopuklukların yaşanması
4. Suçluluk ya da savunma duygusunun yaşanması
5. Teknolojiyi sıkıntılardan kurtulmak için araç olarak kullanma

Teknoloji dışı dikkat dağıtıcıları güne dahil etmek yardımcı olabilir. Dışarı çıkın ve bir kulübe katılın, bir hayvan barınağında veya yerel gıda bankasında gönüllü olun veya sanat eseri yaratın veya çanak çömlek ile çalışın. Yapıcı ve aktif bir şekilde zamanını dolduran ve herhangi bir teknoloji kullanmayan her şey kabul edilebilir.

Alkol bağımlılığı

Bir kişinin alkollü içki içme arzusunun olduğu ve tüketimini kontrol edemediği kronik bir hastalıktır

Alkol sorununuz ciddiyse bu önemli bir adımdır. Detoksifikasyon kendi başına bir tedavi değildir. Amaç, içmeyi bırakmak ve vücudunuza alkolü vücudunuzdan atması için zaman tanımaktır. Genellikle birkaç gün ila bir hafta süre.

Kumar bağımlılığı

Kumar bozukluğu olarak da bilinen kompulsif kumar, yaşamınız üzerindeki sonuçlarına rağmen kumar oynamaya devam etmek için kontrol edilemeyen dürtüdür. Kumar, daha da değerli bir şey elde etme umuduyla sizin için değerli bir şeyi riske atmaya hazır olduğunuz anlamına gelir.

Neler Yapılmalı?

Bağımlılıklara geri çekilme durumları eşlik eder. İstekler, istenen davranışı benimsemeniz için sizi harekete geçiren güçlü dürtülerdir. Bir oyuncu olarak, bahisçinizi aramak, kumarhaneye gitmek, maaşınızı bozdurmak veya kumarla ilgili diğer davranışlarda bulunmak isteyebilirsiniz. Ancak tüm kumar oynadığınız platformlardan yatırdığınız parayı çekerseniz ve bunu bir köşede fiziksel olarak toplamaya başlarsanız, dürtü hissettiğinizde bile oynamanız mümkün olmaz.

Sigara bağımlılığı

Nikotin, tütün bitkisinde bulunan oldukça bağımlılık yapan bir kimyasaldır. Bağımlılık fizikseldir, yani alışılmış kullanıcılar sigarayı fiziksel olarak görüp içmek isterler, ama aynı zamanda zihinseldir, yani kullanıcılar bilinçli olarak nikotinin etkilerini arzu ederler. Nikotin bağımlılığı da davranışsaldır. İnsanlar tütün tüketimi ile ilgili eylemlere bağımlı hale gelir. Ayrıca yemeklerden sonra veya stres altında olduğu gibi belirli durumlarda tütün kullanmaya da alışırlar.

Nikotin yerine koyma tedavisini deneyin Doktorunuzla nikotin yer değiştirme tedavisi hakkında konuşun. Seçenekler şunları içerir:

• Burun spreyi,
• Reçetesiz satılan nikotin bantları,
• Sakızlar ve pastiller.
• Bupropion (Zyban) ve Vareniklin (Chantix) gibi sigarayı bırakmak için nikotin olmayan ilaçlar…

Uyuşturucu bağımlılığı

Uyuşturucu bağımlılığı bağımlılıklar arasında en tehlikelilerinden biridir. Çünkü ‘’Altın Vuruş’’ adı verilen doz aşımına kaynaklı ölüm çok fazladır.

Neler Yapılmalı?

Uyuşturucu madde bağımlılığından yalnız bir şekilde kurtulmak çok güçtür. Sağlıklı bir terapi sürecinden geçmek adına AMATEM’lere veya ÇEMATEM’lere danışmanızı tavsiye ederiz.

Amatem Nedir?

Alkol ve Madde Bağımlıları Tedavi Araştırma Merkezi kısaca AMATEM ileri düzey alkol ve madde bağımlılarının tedavi edilmesi için ilk olarak 1983 yılında kurulmuştur. Günümüzde Türkiye’nin 81 ilinde hizmet veren birçok AMATEM mevcuttur.

Çematem Nedir?

Çocuk ve Ergen Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri kısaca ÇEMATEM, 18 yaş altında olup da madde bağımlılığına bulaşan çocukların bağımlılıklarından kurtulmaları için tedavi programları uygulayan, hayata yeniden kazandırılan yerlerdir. Türkiye’de birçok ÇEMATEM bulunmaktadır.

Mastürbasyon Bağımlılığı

Zararsız gibi gözüken ancak vücuda ve beyne en çok zararı veren bağımlılıklardan biridir. Neverfap Akademi olarak pornografi bağımlılığının yanında binlerce kişiye spesifik olarak destek verdiğimiz bağımlılık alanıdır.

Neverfap Akademi’nin mastürbasyon bağımlılığı ile ilgili hazırladığı içerikleri, dijital kitabı okuyabilir, destek gruplarından faydalanabilirsiniz.

Pornografi Bağımlılığı

Pornografi bağımlılığı, kişinin fiziksel, zihinsel, sosyal veya finansal refahı üzerindeki olumsuz sonuçlara rağmen, aynı anda pornografik materyal kullanımıyla birlikte zorlayıcı cinsel aktiviteden oluşan; hayatımıza kısa sürede giren ve teknolojinin gelişmesiyle kurtulması yakında uyuşturucu bağımlılığından kurtulmak kadar zor olabilecek bir bağımlılık türüdür.

Pornografi Bağımlılığı Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?

• Neverfap Akademi’nin Youtube kanallarındaki içerikleri tüketip blog yazılarını okuyabilir,
• Hazırladığımız dijital (PDF) kitapları okuyabilir,
• Destek gruplarımıza katılabilir,
• Uzmanlarımızdan birebir destek alabilirsiniz.

Alışveriş bağımlılığı

Tek taraflı bağımlılık olarak gözükse de aslında çevrenizdeki insanlar ile doğru orantıya sahip bir bağımlılıktır. Dikkat edilmediği takdirde ciddi maddi hasara yol açabilir.

Alışveriş Bağımlılığı Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?

Arkadaş çevresi değiştirmek ve kredi kartı limiti azaltmak bu konuda yapabileceğiniz en önemli iki şeydir.

Seks bağımlılığı

Beyindeki dopamin reseptörlerinin çok hızlı inip çıkmasıyla etkisini gösteren bağımlılık, partnerinize ve size cinselliği kabus haline getirebilir.

Seks Bağımlılığı Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?

Bu bağımlılıktan kurtulmanın en basit ve en etkili yolu bir terapiste danışmaktır. 2-3 aylık seans sonrasında ve güçlü bir iradeyle bu bağımlılıktan kurtulmak mümkündür.

Kafein Bağımlılığı

Kafein, odağı iyileştirme, metabolizmayı artırma ve ruh halini iyileştirme yeteneğine sahip bir merkezi sinir sistemi (CNS) uyarıcısıdır. Kahve, çay, enerji içecekleri veya soda olsun, birçok insan sabahları işyerinde daha uyanık ve motive olmak için kafeine ihtiyaç duyduğunu düşünüyor.

Kafein Bağımlılığından Kurtulmak İçin Neler Yapılabilir?

Kafein içermeyen ancak sizin çalışırken, yemek yerken veya başka bir şey yaparken tadından hoşlandığınız bir içecek, bağımlılığınızı büyük ölçüde azaltacaktır.

Sosyal Medya Bağımlılığı

Teknoloji bağımlılığının bir alt bağımlılığı olan sosyal medya bağımlılığı; sosyal medya platformlarına psikolojik veya davranışsal bağımlılık, bir bireyin uzun bir süre boyunca çeşitli yaşam alanlarındaki işlevlerinde önemli bozulmalara neden olabilir.

Sosyal medya bağımlılığından kurtulmak adına içeriklerimizi takip edebilir, dijital detox yapabilirsiniz.

Oyun Bağımlılığı

Teknoloji bağımlılığının bir diğer alt bağımlılığı olan oyun bağımlılığı, çoğu genç ve yetişkin için günde 3 saatten fazla oynanış süresi bağımlılık olarak adlandırılır. Obezite ve eklem rahatsızlığı gibi farklı birçok probleme de yol açabilir.

Oyun Bağımlılığı Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?

• Oynamak için zaman sınırları belirleyin ve bunlara bağlı kalın.
• Geceleri oyun oynamamak için yatak odasında telefon ve diğer aletleri bırakmayın.
• Egzersiz de dahil olmak üzere her gün başka aktiviteler yapın. Bu, uzun süre oturmanın ve oynamanın sağlık risklerini azaltacaktır.
• Sorumluluklarınızı yerine getirmeden oyun oynamamak gibi kendinizle meydan okumalar düzenleyin

Müzik Bağımlılığı

Müzik bağımlılığı aslında resmi bir şekilde bağımlılık olarak kabul edilmese de özellikle gençlerde birçok bağımlılık semptomunu göstermektedir. Kişiler özellikle kendi düşünceleriyle baş başa kalmaktan korktukları için müziğe karşı bağımlılık gösterebiliyorlar.

Müzik Bağımlılığı Tedavisi İçin Neler Yapılabilir?

Bir kalem ve kağıt alın. Davranışınızı gerçekten kontrol etmek istiyorsanız, bunun hakkında düşünmek için zaman ayırmanız ve bu davranışa neden girdiğinizin nedenlerini yazmanız gerekecektir. Bazen bir şeyleri yazıya dökmek, aynı zamanda, kimse sizi eleştirmeden söylemek istediğiniz kelimeleri de beyninizden çıkarır.

Şeker Bağımlılığı

Şeker bağımlılığı olarak da bilinen şekerli yiyecek ve içeceklere duygusal veya psikolojik bağımlılık, Amerika’daki sağlık görevlileri için çok gerçek bir endişe kaynağıdır. İşlenmiş gıdalar ve rafine tahıllar, gıdayı metabolize ettikten sonra vücutta ilave şeker oluşturur.

Şeker Bağımlılığından Kurtulmak İçin Neler Yapılabilir?

Değişim, şeker bağımlılığında bir sorun olduğunu fark etmekle başlar. Diyetinizi değiştirmek ve öz kontrol uygulamak yardımcı olabilir.

Hangi maddeler en yüksek bağımlılık oranına sahiptir?

Yıllar boyunca, araştırmacılar hangi maddelerin “en bağımlılık yapıcı” olarak sınıflandırılması gerektiği konusunda çok tartıştılar. Bağımlılık, zorlayıcı madde arama davranışı, uyuşturucu veya alkole karşı artan tolerans ve kullanım durdurulduğunda yoksunluk belirtilerinin varlığı ile karakterizedir.

Ulusal Uyuşturucu Suistimali Enstitüsü’ne göre, yaklaşık 22,7 milyon Amerikalı (%8,6) uyuşturucu veya alkol bağımlısı.

Nüfusun bu kadar büyük bir yüzdesinin bağımlı olması nedeniyle, bağımlılığın üstesinden gelmenin özellikle zor olduğu maddelere daha yakından bakmak önemlidir.

Çeşitli maddelere bağımlılığın ölçülmesi

Uyuşturucu bağımlılığı için kesin bir sıralama sisteminin olmaması nedeniyle, İngiliz psikiyatrist David Nutt ve araştırma ekibi, gezegendeki en bağımlılık yapıcı maddelerin kesin bir listesini derlemeye başladı. Nutt’un ekibi, bağımlılık uzmanlarından oluşan bir panel kullanarak en çok bağımlılık yapan beş maddenin bir listesini çıkardı.

Bir maddenin ne kadar bağımlılık yapabileceğini belirlemek için kullanılan kriterler nelerdir?

• Araştırmacılar, her maddeyi değerlendirirken birkaç yönü dikkate aldı:
• İlacın beyindeki dopaminerjik sistemi ne ölçüde aktive ettiği.
• İnsanlar bu ilacı kullanmaktan ne kadar zevk alıyor?
• Maddenin yoksunluk semptomlarına neden olma derecesi
• Uyuşturucu deneyen bir insan ne kadar kolay bağımlı olabilir?
• Maddenin neden olduğu fiziksel ve bilişsel hasarın boyutu
• Maddenin piyasa değeri.

Araştırmacının bulguları, özellikle üstesinden gelinmesi zor olan insanları bekleyen ek engeller hakkında sağlık personelini ve danışmanları bilgilendirdiği için, bağımlılık tedavisi ve nüksün önlenmesi bağlamında faydalı olacaktır. Daha sonra tetikleyicileri belirlemek ve nüksetmeyi önlemeyi planlamak için daha fazla zaman harcayabilirler.

Çalışmalarımızı desteklemek adına bağışta bulunabilirsiniz. Destek olmak için buraya tıklayın

Dünyadaki en bağımlılık yapan 5 madde

Bağımlılık, her ne ise, bireyin hayatında büyük hasara yol açması muhtemeldir, ancak bazı maddelerin, özellikle üstesinden gelinmesini zorlaştıran nitelikleri vardır.

5. Nikotin

Tütün ürünlerinde bulunan ve oldukça bağımlılık yapan bir madde olan nikotin, Amerika’da en yaygın bağımlılıktır. Sigara veya tütün çiğnemeyi deneyen insanların üçte ikisinden fazlası hayatlarının bir noktasında bağımlı oluyorlar.

4. Barbitüratlar (“Downers”)

Bu maddeler genellikle kaygıyı tedavi etmek ve kişiye uyku vermek için kullanılır. Barbitüratlar için popüler sokak isimleri Blue Bullets, Goriller, Nembies, Bars ve Pink Ladies’dır. Düşük dozlarda bu ilaçlar öfori üretebilir; daha yüksek dozlarda, solunumun baskılanması nedeniyle doz aşımı meydana gelebilir.

3. Kokain

Dünya çapında 14 ila 20 milyon insanın milyar dolarlık bir endüstri olan kokaini kullandığı tahmin ediliyor. Kokain, beyindeki dopamin seviyesiyle reaksiyona girerek nöronların “iyi hissetme” sinyalini kapatmasını engeller. Bu, beyindeki ödül yollarının anormal aktivasyonu ile sonuçlanır. Kokain deneyen kişilerin %21’inin hayatlarının bir noktasında bağımlı hale geleceği tahmin edilmektedir.

2. Alkol

Bira, şarap veya alkol bağımlılığı beden ve zihin üzerinde çoğu zaman geri dönüşü olmayan çok olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Araştırmalar, alkolün beynin ödül sistemindeki dopamin seviyesini %360’a kadar artırdığını göstermiştir. Bu yasallaştırılmış madde, yılda 3 milyonun üzerinde bir ölüm oranına sahiptir.

1. Eroin

Eroin, gezegendeki en bağımlılık yapan maddeler arasında ilk sırada yer alıyor. Nutt’un bağımlılık ölçeğinde, maksimum 3 üzerinden 2,5 puan alır. Bu güçlü opioidin endişe verici bir bağımlılık oranı vardır: Eroini deneyen 4 kişiden 1’i bağımlı hale gelir. Bu ilacı özellikle tehlikeli yapan şey, ölüme yol açabilecek dozun, yükselmek için gereken dozun sadece 5 katı olmasıdır. Ek olarak, eroin, nüksederse son derece yüksek bir ölüm riskine sebep olur.